Olga Krzemińska-Zasadzka: walczmy o ustawę odszkodowawczą. To nie polityka, lecz przetrwanie firm

Przedsiębiorcy apelują o skuteczną pomoc. Kluczowa jest decyzja sejmu w sprawie ustawy odszkodowawczej? Jak pisze dla nas Olga Krzemińska-Zasadzka z Rady Przemysłu Spotkań i Wydarzeń, wszyscy powinni solidarnie naciskać na jej przyjęcie w Sejmie i nietraktowanie jej jako inicjatywy politycznej. „Rozmawiajmy z lokalnymi posłami, jesteśmy też gotowi do rozmów z rządem.”

Senacki projekt ustawy zakłada odszkodowania dla wszystkich przedsiębiorców, których działalność ucierpiała wskutek ograniczeń, nakazów i zakazów prowadzenia działalności wprowadzonych podczas epidemii Covid-19.

Ustawa odszkodowawcza, która została przyjęta przez Senat 19 lutego 2021 r. zakłada, że wszyscy przedsiębiorcy, w tym także sektor przemysłu spotkań, wydarzeń, turystyki i kultury, którzy ponieśli szkody w następstwie wprowadzonych przez rząd ograniczeń, nakazów i zakazów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w trakcie pandemii, mogliby ubiegać się o odszkodowanie w wysokości 70 proc. powstałej szkody majątkowej.

Dlaczego ta ustawa jest tak ważna?

Ustawa to realna szansa na przetrwanie pandemii dla wielu firm i ich pracowników. Da ona wszystkim poszkodowanym przedsiębiorcom perspektywę utrzymania działalności. Dla branży eventowej, targów, festiwali czy turystyki biznesowej i przyjazdowej jest to szczególnie ważne, ponieważ tę branżę zakaz działalności obowiązuje najdłużej.

„Ustawa wprowadza, jasną, czytelną, transparentną procedurę pomocy osobom prowadzącym działalność gospodarczą. Tym jednoosobowym i tym, którzy zatrudniają większą ilość pracowników” – mówił na piątkowej konferencji prasowej senator Krzysztof Kwiatkowski, przewodniczący komisji ustawodawczej, autor i sprawozdawca projektu ustawy.

Projekt ustawy odszkodowawczej to także forma „ugody” ze Skarbem Państwa. Droga odszkodowawcza zmniejszy potencjalne koszty dla państwa, związane z masowo składanymi przez przedsiębiorców pozwami, a także zapobiegnie sparaliżowaniu sądów.

W prace nad projektem ustawy zaangażowane były m.in. organizacje z branży spotkań i wydarzeń zrzeszone w Radzie Przemysłu Spotkań i Wydarzeń, współpracującej z Pracodawcami RP, między innymi: IGHP, SOIAR i SOIT, oraz Polska Federacja Fitness.

Dla kogo pomoc?

Projekt ustawy dotyczy wszystkich przedsiębiorców bez względu na branżę, PKD, liczbę zatrudnianych pracowników czy datę zarejestrowania działalności. W przypadku przedsiębiorstw, które nie mogły liczyć na dotychczasowe pakiety pomocowe, mechanizm odszkodowawczy byłby de facto jedyną szybką drogą odzyskania części utraconych środków, które pozwolą im na dalsze funkcjonowanie.

Pomocą zostaną objęte:

▪ Jednoosobowe działalności gospodarcze;
▪ Spółki niezatrudniające pracowników (jawne, komandytowe, cywilne),
▪ Firmy, których PKD nie zostało objęte dotychczasową (z łańcucha dostaw przemysłu spotkań i wydarzeń, to m.in. usługi IT dla hotelarstwa, tłumacze konferencyjni, usługi spedycyjne dla branży targowej);
▪ Firmy, które miały niewłaściwe dobrane PKD,
▪ Firmy, które odnotowały największe spadki w 2020 roku i nie zostały objęte pomocą z tarczy finansowej 2.0, które ze względu na wprowadzone limity nie mogły ubiegać się o pokrycie 70 proc. kosztów stałych;
▪ Firmy założone w 2020 roku;
▪ Firmy, dla których otrzymana pomoc nie pokryła zdecydowanej większości strat.

Wielu przedsiębiorców, których działalność została zablokowana z powodu pandemii i ograniczeń z nią związanych, zostało całkowicie pominiętych w rozwiązaniach pomocowych w 2020 i 2021 roku. Do wielu przedsiębiorców pomoc nie dotarła albo była niewystarczająca.

Co zawiera projekt ustawy odszkodowawczej?

Projekt polega na utworzeniu instrumentarium prawnego, wzorowanego na tym z ustawy z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych, wynikających z ograniczenia wolności praw człowieka i obywatela w czasie stanu nadzwyczajnego.

Projekt bazuje na mechanizmie przewidzianym w prawodawstwie polskim i jest zgodnym z prawem unijnym.

Ustawa przewiduje administracyjną, pozasądową i szybszą od sądowej drogę wyliczania szkody majątkowej i odszkodowania w oparciu o decyzje wojewodów. Szkoda ta byłaby pomniejszona o równowartość pomocy udzielonej dotychczas poszkodowanemu. Jeśli więc dotychczasowe pomoc rządowa otrzymana przez dany podmiot była skuteczna, to nie wystąpi przesłanka do wyliczenia odszkodowania.

W wyniku rozmów i porozumienia z przedsiębiorcami ustalono ugodowe dla Skarbu Państwa i przedsiębiorców rozwiązania.

Po pierwsze: poprawki ograniczają zakres odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie procedowanej ustawy, tylko do przedsiębiorców, ponieważ to ta grupa podmiotów została najbardziej dotknięta ekonomicznie wprowadzanymi przez rząd ograniczeniami, nakazami i zakazami.

Po drugie: odszkodowanie zostanie ograniczone do 70 proc. poniesionej szkody majątkowej pomniejszonej o równowartość bezzwrotnej pomocy udzielonej przedsiębiorcy na podstawie przepisów przyjętych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19. Przedsiębiorca zdecyduje, czy woli uzyskać takie odszkodowanie, dochodzone w prostszym i szybszym trybie administracyjnym, czy też dochodzić odszkodowania rekompensującego całość szkody przed sądem powszechnym, na podstawie przepisów Kodeksu Cywilnego.

Po trzecie: odszkodowanie to 70 proc. całej szkody w rozumieniu cywilistycznym, czyli obejmującej zarówno poniesione przez przedsiębiorców straty, jak i nieuzyskane korzyści, jeżeli pozostają w związku z wprowadzanymi przez rząd w następstwie pandemii ograniczeniami, nakazami i zakazami dotyczącymi działalności gospodarczej. Analizy prawne wykazały zasadność wprowadzenia do ustawy definicji szkody majątkowej według kodeksu cywilnego, czyli straty plus utraconych korzyści przedsiębiorcy. Przypomnijmy, że projekt w pierwotnym brzmieniu, przed konsultacja z przedstawicielami branż zamkniętych, dotyczył tylko poniesionej straty, bez nieuzyskanych w wyniku pandemii korzyści.

Skąd będą pochodzić środki dla przedsiębiorców?

Zdaniem autorów projektu środki na odszkodowania mogą pochodzić z Funduszu Odbudowy UE, tym samym nie naruszono by tutaj kondycji Skarbu Państwa. Wart 750 miliardów euro Fundusz Odbudowy UE, to wsparcie finansowe, które mają posłużyć właśnie na odbudowę gospodarek europejskich po pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 a kalkulacje przedstawione przez Komisję Europejską wskazują, że Polska może liczyć na 23,1 miliardów euro w formie dotacji i 34,2 miliardów euro w formie pożyczek. Środki właśnie z tego funduszu miałyby trafić m.in. na ratowanie sytuacji finansowej przedsiębiorców.

Wsparcie dla przedsiębiorców w innych krajach

Pod względem wsparcia dla przedsiębiorców Polska na tle innych krajów Unii Europejskiej wypada słabo.

Według badania dr hab. Piotra Krajewskiego, prof. UŁ Kierownik Katedry Makroekonomii na Uniwersytecie Łódzki suma poniesionego i zaplanowanego wsparcia publicznego w odpowiedzi na pandemię COVID-19 w relacji do PKB w Polsce wynosi zaledwie 13,1 proc. PKB, w porównaniu do 23,5 proc. PKB we Francji, 32,4 proc. PKB w Wielkiej Brytanii, czy 38,9 proc. w Niemczech. Biorąc pod uwagę fakt, że Polska jest największą gospodarką Europy Środkowo-Wschodniej, te liczby są naprawdę małe.

Korzyści wynikające z ustawy

Zdaniem autorów ustawy jest ona szansą dla rządu na wsparcie przedsiębiorców. To projekt ponad podziałami, ponieważ prawo do odszkodowania ma przysługiwać wszystkim przedsiębiorcom, którzy ucierpieli wskutek pandemii.

Korzyści tej ustawy jest wiele. Jest ona kompromisem już co do samej kwoty odszkodowania. Szybka i transparentna procedura odszkodowawcza zapobiegnie długim i kosztownym procesom sądowym przeciwko Skarbowi Państwa i ochroni system sądownictwa przed paraliżem tego typu pozwami.

Przedsiębiorcy apelują do rządu o głosowanie za ustawą

Ponieważ ustawę odszkodowawczą przygotował i zaproponował Senat, kluczowa będzie decyzja większości sejmowej, która stanowi zaplecze polityczne Rady Ministrów. Autorzy projektu liczą na to, że Sejm pochyli się nad senacką propozycją i nie zostanie ona potraktowana jako inicjatywa polityczna.

Przyjęcie przez Sejm projektu ustawy umożliwia natychmiastowe rozpoczęcie uruchomienia pomocy poszkodowanym przedsiębiorcom. Inicjatorzy projektu oraz przedstawiciele wspierających go branż są gotowi do dialogu ze strona rządową, zachęcają do rozmów z lokalnymi posłami na sejm i przedstawiania im projektu ustawy.

Ustawa odszkodowawcza w Senacie: nadal nieznane stanowisko rządu

Olga Krzemińska-Zasadzka, CEO Agencji Power, PowerSport i DMC Warsaw Poland, Prezes Zarządu SOIT /Stowarzyszenia Organizatorów Incentive Travel/, członek – założyciel Rady Przemysłu Spotkań i Wydarzeń, a także Stowarzyszenia Branży Eventowej, wieloletni członek Zarządu SBE /2010-2017/, członek Stowarzyszenia Konferencje i Kongresy w Polsce /SKKP/, a także Society for Incentive Travel Excellence /site/ i Klubu Agencji Eventowych /KAE/ przy Stowarzyszeniu Agencji Reklamowych /Sar/. Członek zespołu ekspertów Dialogu Branżowego SAR-PSML , brała udział w pracach grup „Incentive”, była inicjatorką dołączenia SBE do projektu „Dobry Przetarg”. Twórca Kodeksu Dobrych Praktyk SBE, działa w Komisji Etyki w SOIT, od początku istnienia do 2019 działała w Komisji Etyki SBE i Radzie Programowej konferencji Event Biznes/. Współtwórca akcji charytatywnej Elfy SBE. Zasiadała jako członek jury w Polskich i międzynarodowych konkursach. W konkursie Eventex Awards została wybrana także do 100 najbardziej wpływowych ludzi branży eventowej w Europie. Kongres Magazine także wyróżnił ją w tej kategorii /top meetings agencies/ – osób najbardziej wpływowych w branży w Europie. Jest wśród 100 najbardziej wpływowych w Polskiej Turystyce wg jury portalu i magazynu „Wasza Turystyka”. Otrzymała wiele jeszcze innych wyróżnień osobistych i firmowych m.in.: Tygrysy Biznesu, Gepard Biznesu, Osobowość Roku, MP Power Awards, Solidna Firma, Firma Roku, Produkt Roku, Procon/Polzak Awards.