„Żniwa w skansenie” w Muzeum Wsi Mazowieckiej

fot. Dariusz Krześniak

Żniwa były najważniejszym momentem w życiu dawnych społeczności wiejskich. Skoro świt żniwiarze wychodzili w pole z kosami i sierpami, a na rżysku stawały snopy. Pracującym towarzyszył śpiew i gwar. Takie też były tegoroczne „Żniwa w skansenie”, impreza plenerowa, która została zorganizowana 7 sierpnia w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu.

W programie znalazły się prezentacje zajęć chłopskich, warsztaty dla najmłodszych, widowisko obrzędowe, a także kiermasz pieczywa i produktów regionalnych. W wydarzeniu wzięło udział ponad 8 250 osób.

Przez cały dzień na muzealnych polach odbywały się pokazy koszenia zbóż kosą i żniwiarką konną, podbierania sierpem i stygowania. Przed jedną z chałup powstawał zaś wieniec dożynkowy będący podziękowaniem za udane żniwa. W pracach tych uczestniczyli członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej z Mławy w strojach parobków.

fot. Dariusz Krześniak

Turyści mogli przyjrzeć się jak wyglądała młocka na napędzanej pasem transmisyjnym młockarni Warmiance. Wielu z nich ochoczo zakasało rękawy, przyłączając się do żeńców. Jeden z najważniejszych punktów programu „Żniw w skansenie” stanowiło widowisko obrzędowe w wykonaniu Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca Boczki Chełmońskie z Kocierzewa koło Łowicza odbywające się na terenie skansenowskiej wsi.

Wykonawcy zaprezentowali najważniejsze obyczaje i obrzędy żniwne – od wyjścia w pole, przez przyśpiewki wykonywane podczas pracy, posiłek na polu, po zakończenie roboty i tańce na podwórzu. W stodole młynarza dzieci poznawały proces tradycyjnej obróbki zbóż. Mogły popracować cepami, odwiać ziarno we wialni i zmielić je w żarnach. Wzięły udział w warsztatach wykonywania ozdób ze słomy i bibuły oraz masek demonów polnych.

Przyglądały się też jak gospodyni szyła ze słomy beczkę. Kowal prezentował natomiast tajniki swojego rzemiosła. Wśród propozycji przygotowanych dla uczestników wydarzenia znalazła się także dość nietypowa atrakcja, zawody w przeciąganiu liny. Po jednej stronie stanęli zwiedzający, po drugiej zaś ustawiony został ciągnik.

Obrzędy żniwne, kiermasz i tańce ludowe

Z okresem zbioru plonów związanych było wiele tradycji i zwyczajów, niektóre z nich służyły nawet zapewnieniu przychylności duchów pól. Do nich należał obrzęd strojenia przepiórki. Na rżysku pozostawiono udekorowany łan niezżętego żyta, pod którym umieszczono kawałek chleba jako podarunek dla myszy i innych mieszkańców ziemi.

O godzinie 14.00 w muzealnym kościele z XVIII wieku wierni zgromadzili się na uroczystej mszy świętej odprawionej przez księdza Tomasza Tomczaka w intencji żniwiarzy. Oferta wystawców podczas żniwnego kiermaszu rękodzieła i rzemiosła tradycyjnego była bogata i zróżnicowana. Na stoiskach znalazło się szeroki wybór pieczywa i potraw regionalnych. Zwiedzający mogli też nabyć ręcznie wykonane ozdoby, drewniane zabawki i wytwory sztuki użytkowej. Na deskach amfiteatru przez cały dzień grała wiejska kapela Pana Jacka, wykonując przyśpiewki i piosenki ludowe.

Organizatorzy zapraszają na kolejne imprezy plenerowe w Sierpcu. 27 sierpnia odbędzie się Dzień Integracji Osób z Niepełnosprawnościami, a już 4 września Wykopki w skansenie. Więcej szczegółów znaleźć można na stronie mwmskansen.pl i w mediach społecznościowych sierpeckiego skansenu.

Niedziela Palmowa w Muzeum w Sierpcu