Śladami kultowych filmów w Chorwacji

Ivo Biočina, copyright by Croatia National Tourist Board

Tradycja współpracy ze światowym filmem sięga w Chorwacji okresu sprzed II wojny światowej. Czasy świetności rozpoczęły się jednak w latach 60. XX wieku i trwały aż do rozpadu Jugosławii początkiem lat 90. W tamtym czasie, Jadranfilm, największe i najbardziej znane studio filmowe w Europie Środkowej, był współproducentem ponad 145 zagranicznych filmów i seriali.

Dobrą passę rozpoczął Orson Welles, który w Chorwacji wyreżyserował „Proces” (1962) według powieści Franca Kafki. Kolejnym hitem okazał się nagrodzony Oskarem w 1979 roku „Blaszany bębenek” Volkera Schlöndorffa. Powstał tu także „Wybór Zofii” (1982) reżysera Alana Pakuli, z Meryl Streep w roli głównej (dostała za tę rolę Oskara). Chorwacką produkcją był również serial telewizyjny „Wichry wojny” z Robertem Mitchum i Ali MacGraw, który otrzymał aż trzy nagrody Emmy w 1983 roku. 

Wydaje się, że filmowcy mają w Chorwacji swoje ulubione lokacje. Najczęściej „grają”: Zagrzeb, Istria, Gorski Kotar i Lika (Park Narodowy Plitwickie Jeziora), ale zdecydowanym faworytem pozostaje Dalmacja wraz z wyspami.

W filmie „From Russia with Love” Sean Connery przez kilka minut jest widoczny na głównym dworcu kolejowym w Zagrzebiu. W Opatiji i Rijece nakręcono film o Isadori Duncan z Vanessa Redgrave w roli głównej, a także film „Kobieta muszkieter” z doborową obsadą: Gerard Depardie, Nastassa Kinski i Michael York. W Opatiji i Zagrzebiu powstał również film o Księżnej Dianie (2013).

Co zatem łączy filmowe hity światowej klasy jak „Gra o tron”, „Gwiezdne wojny”, „Winnetou” i „Mamma Mia”? Wszystkie były kręcone w Dalmacji!
Lokacje legendarnego filmu o szlachetnym wodzu indiańskiego plemienia Apaczów – Winnetou odnaleźć można w kanionie dwóch rzek: Cetiny i Zrmanji oraz w dwóch Parkach Narodowych Paklenica i Plitvicka Jezera. Mieszkańcy byli statystami w filmie (dzielnie udawali Indian!) i do dnia dzisiejszego opowiadają niezwykle sympatyczne anegdoty z planu.

Stare Miasto w Dubrowniku w 2016 zagrało w 8 części Gwiezdnych wojen – „Ostatni Jedi”. Wystąpiło tu w roli Canto Bight – miasta, w którym były kasyna dla bogatszej części mieszkańców galaktyki. Został tu również nakręcony film o Robin Hoodzie – „Robin Hood: Origins” reżysera Otto Bathurst, w którym Stare Miasto zagra Nottingham. Wielbicielom „Gry o tron” Dubrownika przedstawiać nie trzeba, bo wiedzą, że to King’s Landing. Ale nakręcono tu również sceny bitwy nad Czarnym Nurtem, a także te z Czerwonej Twierdzy i jej malowniczych ogrodów. Można doszukać się również centrum świata – portowego miasto Quarth.

Pałac Cesarza Dioklecjana (UNESCO) w Splicie posłużył jako sala tronowa Deanerys w Meereen, największym mieście Zatoki Smoków. Pobliska twierdza Klis zagrała w scenie, w której Deanerys uwalnia niewolników z Astapor. Warto również odwiedzić antyczny młyn w pobliskiej Žrnovicy, aby zobaczyć miejsce słynnej sceny kąpieli Missandei, służącej Deanerys. Šibenik z niezwykłą katedrą św. Jakuba (UNESCO) zagrał w serialu miasto Bravos najpotężniejsze z Wolnych miast.

Druga część musicalu Mamma Mia, który w lecie wszedł na ekrany kin również została nakręcona w Chorwacji. Tym razem grecką wyspę w doskonały sposób udawała najdalej wysunięta w stronę Włoch – wyspa Vis. W 2017 roku na Vis zjechała cała ekipa filmowa z gwiazdami na czele, która szybko wtopiła się w lokalne środowisko. Pierce Brosnan stał się ulubieńcem mieszkańców nie tylko chętnie spędzając z nimi czas na rozmowach, ale
i godzinami przesiadując w miejscowej kafejce. Po zakończeniu zdjęć na wyspę zaczęli przyjeżdżać goście podążający śladami ulubionych aktorów.

Mamy też swój polski epizod w Dalmacji – w Splicie nakręcono kilka scen absolutnie wyjątkowego filmu Pawła Pawlikowskiego „Zimna wojna”.

Dzięki planom filmowym chorwacka turystyka ma szansę na dodatkową, doskonałą reklamę! Dość powiedzieć, że gwiazdy światowego formatu jak Tom Cruise, Richard Gere, Owen Wilson, Kevin Spacey, Woody Harrelson, Mickey Rourke, Michael Douglas, Catharine Zeta Jones, Nick Nolte, John Malkovich, Roger Moore, Penelope Cruz, Javier Bardem i wielu innych wybrali to miejsce na swoje wakacje.