Kajakiem po Mazowszu. Dla mistrzów i początkujących

Można zjeździć cały świat szukając idealnych warunków dla wymarzonego spływu kajakowego. Ale można wybrać dużo prostszą i równie skuteczną opcję: przyjechać na Mazowsze. Łagodny Liwiec ugości rodzinne wyprawy wodniackie, Skrwa dostarczy adrenaliny, Narew i Bug nauczą respektu dla wielkiej wody, a Wisła będzie ukoronowaniem kajakowego spływu.

Wisła. Kapryśna królowa

Wisła jest wyjątkowa, a spływ królową polskich rzek dostarcza niezapomnianych przeżyć. Rzeka ma spokojny nurt o nizinnym charakterze, ale bywa kapryśna, występują na niej głębie i mielizny oraz silne wiatry i wysokie fale, nagłe przybory wody, zmiany nurtu, liczne odnogi i piaszczyste łachy, wyspy i kępy pośrodku koryta. Może dlatego pływanie Wisłą polecane jest raczej zaawansowanym kajakarzom.

Dla kogo?

Pływanie Wisłą jest trudne i niepolecane dla początkujących. W granicach województwa mazowieckiego kajakarze mogą spływać od Dęblina do Jeziora Włocławskiego za Płockiem. Nad Jeziorem Włocławskim funkcjonują przystanie i kluby żeglarskie, na pozostałych odcinkach Wisły infrastruktura żeglarska jest słabo rozwinięta.

O rzece

Wisła, najdłuższa polska rzeka (1047 km), ze źródłami w Beskidzie Śląskim (stoki Baraniej Góry, 1125 m n.p.m.), na teren województwa wpływa po przełomowym odcinku od Zawichostu do Puław. Jest korytarzem migracji oraz miejscem żerowania i gniazdowania wielu gatunków ptaków. Podczas spływu można podziwiać piękne nadrzeczne krajobrazy oraz żyjące nad wodą zwierzęta i ptaki, a w środkowym biegu Wisły – starorzecza będące ich ostoją.

Gdzie rozpocząć spływ

Jednodniowy:

• Warszawa: Wawer – Młociny
• Góra Kalwaria – Warszawa
• Karczew – Warszawa
• Warszawa – Modlin
• Twierdza Modlin – Wyszogród
• Wyszogród – Płock
• Mniszew – Góra Kalwaria

Dwudniowy:

• Pilica – Warszawa • Warszawa – Wyszogród
• Kłoda – Góra Kalwaria • Świerże Górne – Mniszew

3–5 dni:

• Dęblin – Warszawa • Warszawa – Płock • Góra Kalwaria

– Płock • Modlin – Nowy Duninów

15 dni:

• Dęblin – Warszawa – Płock

Nad rzeką jest wiele ciekawych obiektów, jak ruiny zamku w Czersku, bazylika romańska w Czerwińsku czy Wzgórze Tumskie w Płocku. Najciekawszy jest odcinek od Warszawy do twierdzy w Modlinie, gdzie warto spojrzeć na połączenie Wisły i Narwi oraz obejrzeć Spichlerz w twierdzy Modlin. Przeciwległy brzeg to zalewowe tereny Puszczy Kampinoskiej.

Liwiec. Rodzinny wypoczynek i piękne widoki

Meandry Liwca widoczne z Sowiej Góry to jeden z najpiękniejszych widoków pogranicza Mazowsza i Podlasia. Do tego czysta woda, bezpieczna rzeka – płytka i o delikatnym nurcie, wokół lasy dawnej Puszczy Kamienieckiej i Nadbużański Park Krajobrazowy, a wszystko niecałą godzinę jazdy autem lub pociągiem od stolicy. Dolina Liwca przyciąga miłośników rajdów pieszych, rowerowych i spływów kajakowych, także seniorów i rodziny z małymi dziećmi.

Dla kogo?

Liwiec to nizinna, naturalna i nieuregulowana rzeka żłobiąca powoli szeroką dolinę w piaszczystej równinie. Płynie spokojnie pośród pól, łąk i wzgórz morenowych oraz sosnowych lasów, dlatego spływy Liwcem są polecane początkującym kajakarzom. W większości miejsc jest płytka, sporo w niej mielizn, wysp i przeszkód oraz budowli zmuszających do przenosek (jaz, zastawka, młyn w Paplinie, elektrownia w Kalinowcu). Nad rzeką znajdują się także liczne miejsca biwakowe i stanica wodna w Zaliwiu Szpinki.

O rzece 

Liwiec, lewy dopływ Bugu o długości 142 km, jest uważany za jedną z najpiękniejszych rzek polskiego niżu. Na całej długości rzeki wyznaczono dwa obszary Natura 2000 – teren ochrony siedlisk „Ostoja Nadliwiecka” oraz obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Liwca”. Polecane kąpieliska: w Świnotopie, Kaliskach i Urlach.

Gdzie rozpocząć spływ

Jednodniowy:

• Puste Łąki – Kamieńczyk
• Urle – Kamieńczyk • Zawiszyn – Kamieńczyk
• Chodów – Kisielany
• Kisielany – Zaliwie Szpinki
• Zaliwie Szpinki – Wyszków
• Puste Łąki – Kamieńczyk

Jedno-, dwudniowy:

• Kalinowiec – Kamieńczyk
• Wyszków – Liw
• Borzychy – Kamieńczyk
• Węgrów – Kalinowiec
• Wyszków – Węgrów

Podczas spływu warto zobaczyć

• Grodzisko (wały grodziska z XI wieku)
• Liw (zamek z Muzeum Zbrojownią)
• Stara Wieś (pałac Radziwiłłów)
• Paplin (dwór)
• Gwizdały (muzeum gwizdków znajdujące się w budynku szkoły podstawowej)
• Loretto (Sanktuarium Matki Boskiej Loretańskiej)
• Łochów (zespół pałacowo-parkowy z XIX wieku)
• Węgrów (Bazylika Mniejsza – na zakrystii słynne lustro Twardowskiego, Zespół Poreformacki, Dom Gdański)

Skrwa. Rzeka dla najtwardszych

Skrwa – rzeka jak brzytwa. Ostro tnie i wrzyna się głęboko w wysoczyznę Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego. Urozmaicona rzeźba terenu Parku jest osobliwością na nizinnym i równinnym Mazowszu. W niektórych miejscach kąt nachylenia skarpy wynosi nawet 16 stopni. Stąd wielopoziomowe tarasy rzeczne oraz strome skarpy pocięte jarami i wąwozami. W sąsiedztwie rzecznej doliny występują ciekawe formy rzeźby polodowcowej: rynny, wały ozowe i niewielkie jeziora.

Dla kogo?

Skrwa jest dostępna dla kajakarzy od jeziora Skrwilno, ale większość spływów zaczyna się w okolicach Sierpca. To zmienna rzeka i dość trudny szlak, jeden z najciekawszych w kraju. Najpiękniejszy fragment rzeki, na terenie Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego, zaczyna się malowniczym leśnym przełomem w Sikorzu. Szlak kończy rozlewisko powstałe po spiętrzeniu Wisły zaporą we Włocławku, gdzie wciąż widać pozostałości zatopionych wsi.

O rzece

Skrwa to prawobrzeżny dopływ Wisły (114 km) ze źródłami w pobliżu Płociczna i końcem w Jeziorze Włocławskim. W dolnym biegu przepływa przez Brudzeński Park Krajobrazowy i obszar Natura 2000.

Gdzie rozpocząć spływ

Jednodniowy:

• Parzeń – Murzynowo
• Studzieniec – Malanowo
• Malanowo – Tłuchowo
• Brudzeń Duży – Murzynowo

Dwudniowy:

• Malanowo Stare – Babiec
• Borowo – Skrwilno
• Tłuchowo – Murzynowo

Czterodniowy:

• Studzieniec – Jezioro Włocławskie

Podczas spływu warto zobaczyć

• Płock – zabudowa Wzgórza Tumskiego, rynek, klasycystyczny ratusz, Muzeum Secesji, Muzeum Przyrodnicze
• Dobrzyń nad Wisłą – zespół klasztoru Franciszkanów, grodzisko na Górze Zamkowej
• Sierpc – Muzeum Wsi Mazowieckie

Narew. Wodne sploty, starorzecza i zalew

Dolina rzeki Narwi często nazywana jest „polską Amazonią”. Gęsta sieć różnej szerokości i długości koryt rzecznych, które naprzemiennie łącząc się i rozdzielając, tworzą bardzo skomplikowany labirynt, czyni z Narwi jedyną w Europie i jedną z kilku na świecie (m.in. obok Amazonki i Kongo) rzekę anastomozującą.

Dla kogo?

Na mazowieckim odcinku Narew jest w kilku miejscach uregulowana, ale zazwyczaj ma naturalny, nizinny charakter, łagodny nurt z licznymi płyciznami i wysepkami, piaszczyste dno oraz brzegi otoczone łąkami lub zalesione. Spływ rzeką jest spokojny. Nadrzeczne skarpy, piaszczyste łachy, łąki i łęgowe lasy są ostoją ptaków. Nad rzeką nie ma bogatej bazy turystycznej, ale funkcjonują wsie letniskowe, miejsca na biwaki oraz stanice wodne w Pułtusku i Ostrołęce.

O rzece

Narew to prawostronny dopływ Wisły łączący się z nią za Jeziorem Zegrzyńskim w Nowym Dworze Mazowieckim. Przepływa przez Podlasie i Mazowsze, wypływa z bagien w białoruskiej części Puszczy Białowieskiej i jest fragmentem szlaku łączącego Wielkie Jeziora Mazurskie z Warszawą.

Gdzie rozpocząć spływ

Jednodniowy:

• Laskowiec – Ostrołęka – Kamianka
• Zambskie Kościelne – Pułtusk
• Gzowo – Dzierżenin
• Laskowiec – Kamianka
• Ostrołęka – Różan
• Pułtusk – Dzierżenin

Dwudniowy:

• Gnojno – Dzierżenin

Siedmiodniowy:

• Łomża – Ostrołęka – Dzierżenin
• Nowogród – Ostrołęka – Pułtusk – Serock

Podczas spływu warto zobaczyć

• Nowogród – Skansen Kurpiowski
• Ostrołęka – pobernardyński klasztor, Muzeum Kultury Kurpiowskiej, pomnik bitwy pod Ostrołęką 1831 roku
• Pułtusk – „Wenecja Mazowsza”, zamek biskupi z centrum hotelowo-konferencyjnym Dom Polonii, najdłuższy w Europie rynek

Samorząd Województwa Mazowieckiego/ Mazowiecka Regionalna Organizacja Turystyczna