EtnoCarpathia ocali historię Euroregionu Karpackiego od zapomnienia

EtnoCarpathia jest pakietem turystycznym, którego główną ideą jest rozwój, a także promocja dziedzictwa kulturowego pogranicza polsko-słowackiego. Projekt oparty został o zasoby kultury karpackiej, a zaplanowane działania są skierowane na zwiększenie atrakcyjności i rozpoznawalności pogranicza.

Pogranicze polsko-słowackie jest mocno zróżnicowane kulturowo. Wynika to z faktu występowania tam wielu zbiorowości etnicznych takich jak Podgórzanie, Łemkowie, Bojkowie, a po stronie Słowacji ludności z obszarów dzisiejszego Šariša, Zemplina, Zamagurie. Chcąc zapobiec zapomnieniu dawnego bogactwa kulturowego utworzono produkt EtnoCarpathia.

Śladami Bojków, Łemków, Dolinian i Pogórzan

Wśród działań twórców znalazły się takie elementy jak m.in. uruchomienie portalu internetowego EtnoCarpathia, produkcja e-przewodników, konkurs CarpathiaEtnoDesign, warsztaty i spotkania informacyjne oraz wiele wydarzeń promujących dziedzictwo kulturowe pogranicza.

W ramach tego projektu zostały również przygotowane specjalne trasy, które zabiorą odwiedzających w niezapomnianą podróż po kulturze ludowej. Do wyboru jest osiem szczegółowo opracowanych tras, a także powstała możliwość samodzielnego ułożenia planu zwiedzania. Każda z tras podzielona jest na cztery kategorie: co zobaczyć, gdzie spać, co zjeść i produkty.

Przykładowo wybierając trasę śladami Bojków – “Dawni Bieszczadzcy Górale” dostajemy gotowy program czterodniowej wycieczki. W pierwszym dniu zaproponowane zostały możliwości dojazdu oraz zakwaterowania w Hotelu Bona opcjonalnie Centrum Promocji Zdrowia Sanvit, Hotelu Jagiellońskim lub Pod Trzema Różami.

Następny dzień zaczyna się od zwiedzania Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Jest to największy obiekt tego typu w Polsce, a zarazem drugi w Europie tego typu obiekt. Na ponad 38 ha zróżnicowanej powierzchni zgromadzono około 180 przykładów różnorodnych budynków z okresów historycznych dziejów Polski i szeroko pojętego Zakarpacia.

Prosto z Muzeum Budownictwa Ludowego zaproponowany został przejazd do Soliny oraz rejs statkiem wycieczkowym po Jeziorze Solińskim uznawanym przez wielu za bieszczadzkie morze i miejsce wypoczynku z widokiem na góry. Alternatywnym rozwiązaniem jest udział w warsztatach pszczelarskich w Muzeum Kultury Duchowej i Materialnej Bojków, które są prowadzone przez Władysława Bronowskiego – pasjonata z pasieki w Berezce.

Dzień trzeci rozpoczyna się od przejazdu do Myczkowa oraz zwiedzaniem Muzeum Kultury Duchowej i Materialnej Bojków, które jest uznawane za najważniejsze miejsce na mapie Bojkowszczyzny. Muzeum prowadzone jest przez Stanisława Drozda, z pochodzenia Bojka. Kolejnym punktem programu jest przejazd do Polańczyka i zwiedzanie Sanktuarium Matki Bożej Pięknej Miłości z cudowną ikoną i źródełkiem oraz spacer po uzdrowisku. Dzień kończy się zwiedzaniem cerkwi bojkowskiej w Smolniku. Jest to jedyna zachowana cerkiew tego typu w Bieszczadach.

Ostatni dzień programu wycieczki to przejazd Pętlą Bieszczadzką przez Ustrzyki Górne, Brzegi Dolne, Wetlinę, Dołżycę do Łopienki. Następnie zwiedzający udają się na spacer po dawnej wsi Bojków do cerkwi grekokatolickiej. Jej zwiedzanie musi zostać wcześniej uzgodnione z Towarzystwem Karpackim.

Na sam koniec tuż przed wyjazdem zaplanowany jest spacer po Lesku – dawna Synagoga, Galeria Bieszczadzka, kirkut (cmentarz żydowski). Trasę można dalej kontynuować w pakiecie Dolinianie lub powrócić do Sanoka ewentualnie na lotnisko w Rzeszowie.

Co jadali Bojkowie?

Podczas całej wycieczki na trasie znajduje się wiele miejsc, w których można skosztować dań z regionalnej kuchni bojkowskiej. Kuchnia ta charakteryzuje się prostotą potraw, a także ich oryginalnością. Przede wszystkim dania przyrządzane są z ziemniaków, fasoli, mąki owsianej, kapusty, grzybów i produktów mlecznych. Ogółem z tego, co znajdowało się w bojkowskim gospodarstwie.

Wśród tradycyjnych potraw znajduje się m.in. chłodnik z czosnku niedźwiedziego lub fuczki – bieszczadzkie placki z kiszonej kapusty. Tego typu dania oferuje np. karczma Jadło Karpackie, miejsce łączące ze sobą przeszłość z teraźniejszością.

O Euroregionie Karpackim

Euroregion Karpacki to obszar o niespotykanych walorach przyrodniczych i kulturowych oraz bogatych zasobach gospodarczych, a także społecznych. Do głównych zadań Euroregionu należą m.in. budowanie zaufania i dążenia do lepszego zrozumienia społecznościami różnej narodowości, pochodzenia etnicznego i wyznania zamieszkującymi obszar Karpat i regionów przyległych oraz budowanie dobrosąsiedzkich stosunków pomiędzy narodami i promocję całego regionu.