Świętokrzyskie w rytmie slow – uzdrowiska, natura i lokalne smaki

fot. Marta Andrzejewska

Świętokrzyskie przyciąga miłośników natury i tych, którzy chcą zadbać o zdrowie zwalniając tempo codzienności. Region zachwyca nie tylko malowniczymi górskimi szlakami i leczniczymi wodami mineralnymi, lecz także bogactwem lokalnych smaków. Atrakcje te warto odkrywać w swoim tempie, ciesząc się każdym doznaniem.

Nieprzypadkowo to właśnie w Kielcach, sercu województwa, odbyła się pierwsza edycja Slow Travel – wydarzenia promującego świadomy styl życia, turystykę zdrowotną i lokalne rzemiosło. W dniach 26–27 kwietnia 2025 roku do stolicy regionu zjechali pasjonaci ekologii, zdrowia i natury, tworząc przestrzeń dla inspirujących spotkań i wymiany doświadczeń.

fot. Marta Andrzejewska

W uroczystym otwarciu udział wzięli m.in. marszałek województwa Renata Janik, prezydentka Kielc Agata Wojda oraz przedstawiciele Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Świętokrzyskiego. Wydarzeniu towarzyszyło również II Świętokrzyskie Forum Turystyki Zdrowotnej, gdzie poruszano aktualne zagadnienia związane z rozwojem turystyki prozdrowotnej.

Dzięki wsparciu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na Slow Travel obecne były Ośrodki Doradztwa Rolniczego, promujące zrównoważoną produkcję rolną i agroturystykę. Odwiedzający mogli skosztować lokalnych serów, miodów, konfitur, wędlin, a także obejrzeć unikalne wyroby rzemieślnicze, m.in. z wełny alpaki.

Po targach warto wybrać się na wyprawę po regionie, by osobiście odkryć bogactwo świętokrzyskich smaków, tradycji i natury.

Kulinarna wyprawa po Świętokrzyskim

fot. Marta Andrzejewska

Jednym z filarów tożsamości regionu jest kuchnia – bogata w lokalne składniki, tradycyjne receptury i sezonowość. Doskonałym przykładem takiego podejścia jest Bristol Busko Art & Medical SPA, w którym smak spotyka się z estetyką. Dania serwowane w restauracji zachwycają nie tylko kompozycją smaków, ale i kunsztem podania.

Estetyka obecna jest tu jednak nie tylko na talerzach. Właściciele obiektu powołali do życia fundację Nowa Przestrzeń Sztuki, która promuje polskich twórców, wprowadzając ich dzieła do przestrzeni publicznej. Dzięki temu wnętrza hotelu emanują pasją, oryginalnością i duchem współczesnego polskiego designu.

Połączenie uzdrowiska, salonu odnowy biologicznej i centrum sztuki sprawia, że w Bristol Busko Art & Medical SPA łatwo odzyskać równowagę ciała, umysłu i ducha.

fot. Marta Andrzejewska

Kontynuując kulinarną podróż, warto odwiedzić Olejarnie Zagłoby w Mikułowicach – niewielką manufakturę zlokalizowaną nieopodal Buska-Zdroju.

Olejarnia to miejsce, w którym z pasją wytwarza się naturalne oleje jadalne, niegdyś będące ważnym elementem tradycyjnej polskiej kuchni. Nazwa zakładu nawiązuje do postaci Onufrego Zagłoby z „Potopu” Henryka Sienkiewicza, który twierdził, że „mądrość daje siemię konopne z oleum, które do głowy przenosi wino”. Ten motyw towarzyszy również właścicielom olejarni, którzy z zaangażowaniem pielęgnują rzemieślnicze metody tłoczenia sprzed ponad 150 lat.

Zwiedzający mają okazję nie tylko poznać historię olejarstwa, ale także wziąć udział w pokazie tłoczenia oleju na zabytkowych prasach. Wizyta w olejarni to także możliwość degustacji lokalnych specjałów. W ofercie znajduje się kilkanaście rodzajów olejów, w tym mniej znane dziś oleje rydzowy, konopny czy makowy – wszystkie produkowane metodą tłoczenia na zimno.

Osiołkowo – oaza spokoju w Górach Świętokrzyskich

fot. Marta Andrzejewska

Dla tych, którzy chcą naprawdę zwolnić, idealnym miejscem będzie Osiołkowo – gospodarstwo położone w sercu Gór Świętokrzyskich. Właściciel Piotr Waksmundzki, wraz z ówczesną partnerką, przez trzy miesiące wędrował z Francji do Polski, prowadząc osły i śpiąc w namiocie. Ta niecodzienna podróż stała się początkiem miejsca, które dziś przyciąga turystów szukających alternatywnego wypoczynku.

Goście Osiołkowa mają okazję do bliskiego kontaktu ze stadem osłów oraz poznania ich codziennych rytuałów. Zwierzęta te, choć stereotypowo postrzegane jako uparte, okazują się wyjątkowo empatyczne i towarzyskie. Właściciel chętnie dzieli się wiedzą o ich zwyczajach i potrzebach. Z jego opowieści można dowiedzieć się o sile więzi między osłami, o ich emocjonalności i potrzebie życia w stadzie.

Osiołkowo to także przestrzeń do zatrzymania się i głębokiego oddechu. Gospodarstwo oferuje ciszę, kontakt z przyrodą i przestrzeń do regeneracji. Na terenie obiektu znajduje się nowoczesna jurta, w której goście mogą spędzić noc w atmosferze bliskości z naturą.

Busko Zdrój – relaks w klasycznym wydaniu

fot. Marta Andrzejewska

Na mapie zdrowotnych atrakcji regionu nie może zabraknąć Buska-Zdroju – jednego z najbardziej znanych polskich uzdrowisk. Tutejsze wody siarczkowe, słynące z wyjątkowych właściwości leczniczych, przyciągają zarówno kuracjuszy, jak i turystów zainteresowanych profilaktyką zdrowotną.

Strefa uzdrowiskowa zlokalizowana jest w malowniczym Parku Zdrojowym, gdzie działa trzynaście obiektów sanatoryjnych oferujących łącznie ponad dwa tysiące miejsc noclegowych. Rocznie wykonywanych jest tu blisko 1,5 mln zabiegów, z czego największą popularnością cieszą się kąpiele siarczkowe.

Wśród miejsc szczególnie wartych uwagi znajduje się Sanatorium Marconi – historyczny budynek zaprojektowany przez włoskiego architekta Henryka Marconiego. Inspirowane rzymskimi termami, sanatorium zachwyca klasycystyczną architekturą z korynckimi kolumnam, tworząc niepowtarzalną atmosferę sprzyjającą relaksowi i odnowie biologicznej.

Busko-Zdrój to przykład miejsca, które z powodzeniem łączy tradycję uzdrowiskową z nowoczesnym podejściem do terapii zdrowotnej i komfortu pobytu. Stanowi doskonałą propozycję zarówno dla osób szukających kompleksowej rehabilitacji, jak i turystów zainteresowanych zdrowym stylem życia.