Pałac w Pełkiniach
![Pałac w Piełkiniach archiwum Fundacji XX Czartoryskich](https://www.waszaturystyka.pl/wp-content/uploads/2018/11/80f42cad3f0e7e57ebfd30e56f7177a4.jpg)
Penetrując kolejne zakątki Podkarpacia nie trudno trafić na pamiątki dawnych czasów. Do mniej znanych miejsc należy pałac w Pełkiniach koło Jarosławia. To jeden z ostatnich w regionie tak dobrze zachowanych zespołów rezydencjonalny. Na terenie otaczającego pałac parku krajobrazowego spotkać można nie tylko pomniki przyrody, ale również chronione gatunki flory.
Pełkinie w XV wieku należały do Spytka III z Jarosławia. Następnie wielokrotnie zmieniały właścicieli. Tamtejsze dobra należały m.in. do Łysakowskich, Ostrorogów, Lubomirskich i Sanguszków. Za sprawą tych ostatnich na początku XVIII wieku zbudowany powstaje tam pałac.
W 1753 Pełknie stają się własnością Czartoryskich, którzy stopniowo zmieniają charakter pałacu.
Dobudowują boczne skrzydła, wyposażają w parkiety i kominki przewiezione z ich wiedeńskiej rezydencji. Pałac nabrał stylu eklektyzmu szwajcarskiego, zyskał m.in. nowe tarasy, wieżyczki i ganeczki. Poszerzony zostaje również okoliczny park, w którym pojawia się wiele niespotykanych na ziemiach polskich drzew.
Najwięcej prac przeprowadza Witold Czartoryskich, znany dendrolog i miłośnik koni. To właśnie on, pod koniec XIX wieku jako pierwszy przedstawiciel rodu zamieszkuje w Pełkiniach na stałe. Znaczną część prac remontowych udaje mu się zakończyć jeszcze przed wybuchem I wojny światowej.
Podczas II wojny światowej okupanci rabują wyposażenie, niszczą bibliotekę, pamiątki i obrazy. Ocalona zostaje jedynie niewielka część zbiorów. W wyniku reformy rolnej Czartoryskim zostaje odebrany pałac w Pełkiniach. Od 1945 roku należy on do skarbu państwa. Przez wiele lat mieścił się tam Dom Pomocy Społecznej. W 2012 roku pałac powrócił w ręce spadkobierców prawowitych właścicieli, którzy rozpoczęli działania na rzecz przywrócenia majątkowi dawnej świetności.
Pałac otocza niezwykłej urody park liczący około 30 hektarów. Składają się na niego m.in. stawy, liczne wąwozy i lessowe skarpy, urokliwe doliny i malownicze łąki. Urodę miejsca potęguje różnorodna roślinność. Poszycie części leśnej tworzy m.in. zawilec gajowy i konwalia majowa. Spotkać tam można nawet pochodzący z Azji śniadek zwisły. Do tego okazałe drzewa wśród nich buki pospolite, cisy i sosny limby.
Pełkinie położone są w Dolinie Dolnego Sanu, kilka kilometrów od 20-tysięcznego Jarosławia, coraz chętniej odwiedzanego przez turystów. Jarosław zaskakuje przepięknym rynkiem, licznymi starymi kamienicami, kolegiatą pod wezwaniem Bożego Ciało oraz synagogami. Przez Pełkinie przebiega droga z Przemyśla do Sandomierza, przy której położony jest pałac wraz z kompleksem parkowym. W wiosce znajduje się również kościół pw. Najświętszej Marii Panny, który do 1945 był cerkwią. Z kolei 16 kilometrów na północ od Pełkiń, położona jest Sieniawa z pałacem Czartoryskich, przez lata będącym siedzibą rodu. Dziś to wysokiej klasy hotel należący do skarbu państwa. Roszczeń do tej nieruchomości zrzekła się rodzina Czartoryskich.
Artykuł powstał we współpracy z Fundacją XX. Czartoryskich.
POWIĄZANE WPISY
26 lipca 2024
Historyczny rok dla Portu Lotniczego Poznań-Ławica. 18,9 mln zł zysku i nowy prezes zarządu
Port Lotniczy Poznań-Ławica odnotował przełomowe wyniki finansowe za rok 2023, osiągając…
0 Komentarzy3 Minuty
26 lipca 2024
Odkrywaj Wrocław na rowerze
Wrocław odkrywać można na wiele sposobów. Jedną z opcji jest… rower. W ramach akcji…
0 Komentarzy4 Minuty
26 lipca 2024
MultiSport dostępny w ośrodkach Grupy PKL
Grupa PKL łączy sport i rekreację przez cały rok, oferując wyjątkowe atrakcje w swoich…
0 Komentarzy4 Minuty
19 lipca 2024
Travelist.pl: wybrzeże wciąż na topie, ale wrzesień kusi cenami
Zbliżający się koniec lipca zachęcił ekspertów z portalu Travelist.pl do analizy…
0 Komentarzy3 Minuty
18 lipca 2024
Rekordowa frekwencja na Zamku Książ. 220 tys. gości w pierwszym półroczu 2024
Zamek Książ przyciągnął rekordową liczbę 220 tys. turystów w pierwszej połowie 2024 roku.…
0 Komentarzy1 Minuty
17 lipca 2024
PKL podpisuje kontrakt na nowe koleje linowe w Szczawniku. W planach reaktywacja ośrodka narciarskiego w Muszynie
Grupa PKL wraz z Gminą Muszyna planuje reaktywację ośrodka narciarskiego w Szczawniku.…
0 Komentarzy3 Minuty
17 lipca 2024
Hydropolis zorganizuje półkolonie w drugiej połowie sierpnia. Uczestnicy poznają ciekawostki ze świata wody
Centrum wiedzy o wodzie Hydropolis zaprasza najmłodszych na półkolonie, których motywem…
0 Komentarzy3 Minuty
17 lipca 2024
Startuje proces E-Certyfikacji Informacji Turystycznej w Polsce
Polska Organizacja Turystyczna, odpowiedzialna za promocję polskiej turystyki i rozwój…
0 Komentarzy2 Minuty
15 lipca 2024
Nocny bieg po płycie lotniska tym razem w Lublinie. Skywayrun 2024 zaplanowany na połowę października
Bieg Skywayrun Lublin Airport 2024 będzie 19-tym biegiem po pasie startowym lotniska…
0 Komentarzy2 Minuty