Mazowieckie city breaks – nie tylko Warszawa

Dwa dni to z pewnością za mało, by dobrze poznać jakieś miejsce. Skoro jednak mamy do dyspozycji tylko weekend (czasem przedłużony), warto jak najlepiej wykorzystać ten czas. Zapraszamy do kilku miast Mazowsza – każde nieco inne, każde wyjątkowe i w każdym czekają niezapomniane doznania. 

Radom – warty odkrycia

Przez lata nieco zaniedbany, dziś wraca w pełnej krasie na mapę turystyczną Polski i Mazowsza jako miasto kultury i muzeów. Dlaczego kultury? Bo z jednej strony z Radomiem związani byli m.in. Jacek Malczewski, Jan Kochanowski, Witold Gombrowicz, Leszek Kołakowski czy Andrzej Wajda, z drugiej – w pięknie odrestaurowanych kamienicach wokół rynku znalazły schronienie instytucje, które przybliżają historię miasta. Warto więc zajrzeć do Muzeum im. Jacka Malczewskiego ulokowanego w dawnym Kolegium Pijarów czy całkiem świeżego obiektu, jakim jest Muzeum Historii Radomia. W pierwszym z nich zgromadzono jedną z największych w Polsce kolekcji prac urodzonego w Radomiu malarza (o tych związkach opowiadają także rozsiane po Radomiu murale).

Z kolei Muzeum Historii Radomia to tysiącletnia historia miasta zamknięta na trzech kondygnacjach kamienicy Gąski i Esterki przy rynku. Dzieje Radomia od IX wieku (czyli budowy piastowskiego grodu na Piotrówce) do końca II wojny światowej prezentowane są nie tylko dzięki artefaktom, ale też multimediom, hologramom czy VR. Można tu obejrzeć biżuterię i ceramikę odkrytą w trakcie badań archeologicznych, jak i gabinet radomskiego historyka Walerego Przyborowskiego, fotoplastykon lub eksponaty z dawnych radomskich fabryk, w tym słynnej COP-owskiej Fabryki Broni, Fabryki Telefonów Ericsson czy obuwia „Bata”.

Historia w Radomiu jest wciąż żywa, także ta najnowsza. Co roku pod hasłem „Zaczęło się w Radomiu” odbywają się w mieście imprezy upamiętniające wydarzenia 1976 roku. Obchody zainicjowano w 2016 roku, w trzydziestolecie wydarzeń radomskich, ale co ważne – angażują i mieszkańców, i przyjezdnych. To wtedy na ulicach Radomia można napić się wody sodowej z saturatorów czy przejechać „ogórkiem”. Kulminacją obchodów jest koncert Radomski Czerwiec Wolności.

Weekend w Radomiu warto połączyć z wizytą w jednym z najciekawszych skansenów w Polsce – Muzeum Wsi Radomskiej. Mówi się, że to najmniej „skansenowaty” obiekt, bo… żyje. Wciąż uprawia się tu zboża, lepi garnki, piecze chleb na zakwasie, a przede wszystkim – utrwala folklor i wiejskie tradycje ziemi radomskiej. Na powierzchni 32 hektarów zaprezentowano aż 16 tys. wyjątkowych eksponatów. Wśród 80 obiektów dawnego budownictwa wiejskiego wyróżnia się olejarnia, młyn wodny, wiatrak, wiejski spichlerz i kurnik. Warto tu wybrać się przy okazji różnych świąt czy dat związanych z uprawą roli i odkryć świat dawnego dziedzictwa wiejskiego.

Książęcy Ciechanów

Wizyta w Ciechanowie to żelazny punkt na trasie Szlaku Książąt Mazowieckich, choć przejechanie całego szlaku zajmie na pewno więcej niż dwa dni. W samym Ciechanowie najlepiej zacząć od liczącego sześć wieków Zamku Książąt Mazowieckich. Zamek wybudowano na wyspie na polecenie księcia Siemowita III, natomiast czasy jego świetności przypadły na panowanie księcia Janusza I (to on potwierdził prawa miejskie Ciechanowa) i królowej Bony Sforzy, wdowy po Zygmuncie Starym, która przez kilka lat zarządzała Mazowszem po śmierci króla. Potężny średniowieczny zamek gotycki z dwiema basztami: wschodnią więzienną i zachodnią – arsenałem, jak wszystkie dawne zamki, kryje wciąż wiele tajemnic. Jednej z nich – miejsca ukrycia skarbu księcia Janusza I – strzeże straszliwy czarny pies, a właściwie rycerz przemieniony w groźne zwierzę przez alchemika. A w ulokowanym tu Muzeum Szlachty Mazowieckiej obejrzeć można wystawę „Księstwo Mazowieckie 1200-1526: intrygi, trucizny i smok, czyli 300 lat niezależnego Mazowsza”.

W Ciechanowie łatwo przeskoczyć z przeszłości w przyszłość, a to dzięki stosunkowo nowej atrakcji miasta, jaką jest Park Nauki Torus. Charakterystyczna konstrukcja, nazywana wieżą ciśnień, oponką lub grzybem, stanowi dziś symbol miasta. W 2021 roku pojawił się w Torusie obiekt, który do dziś pozostaje jego największym hitem: interaktywny ekran do wyświetlania obrazów na warstwie suchej mgły. Można go dotykać, przesuwać wyświetlane na nim obrazy, a nawet grać w gry.

Płock – dawna stolica Mazowsza

Wycieczkę po Płocku warto zacząć od Wzgórza Tumskiego, który góruje nad Wisłą i z którego rozpościera się przepiękna panorama. To tu zaczęła się historia miasta, o czym świadczą katedra, Muzeum Diecezjalne i bazylika katedralna p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Wzniesiona w XII wieku, wielokrotnie przebudowywana chroni szczątki dwóch władców Polski – Bolesława Krzywoustego i Władysława Hermana oraz książąt mazowieckich. Głównego wejścia do świątyni strzegą Drzwi Płockie, a właściwie ich kopia. Oryginalne, odlane w XII wieku, w niewyjaśnionych okolicznościach trafiły do rosyjskiego soboru św. Zofii w Nowogrodzie Wielkim.

Nie wszyscy może jeszcze wiedzą, że w Płocku mieści się najstarsza szkoła w Polsce. To Małachowianka – Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego. To „potomkini” szkoły istniejącej tu już w XII wieku, założonej przy kolegiacie św. Michała. Można ją zwiedzać, choć warto wcześniej umówić się na konkretny termin. Również płocki rynek zachwyca kamienicami (z XVIII i XIX wieku). W jednej z nich skrywa się Muzeum Mazowieckie, które w wyjątkowy sposób przybliża historię miasta. Na kilku piętrach dawnej mieszczańskiej kamienicy prezentowana jest wystawa wnętrz i sztuki secesyjnej. Znajduje się tutaj również Galeria Malarstwa i Rzeźby Młodej Polski, a w budynku obok – oddział „X wieków Płocka”.

Największą chyba jednak sławę przydaje miastu przebogata kolekcja art déco i secesji. W Muzeum Mazowieckim zgromadzono największe w Polsce zbiory sztuki lat 20. I 30. XX wieku (oddział mieści się w kamienicy przy ul. Tumskiej 8). Ekspozycja parteru to urbanistyczna imitacja miasta nocą, która doskonale buduje klimat dwudziestolecia międzywojennego i stylu art déco. Natomiast kolejne kondygnacje to typowe wnętrza mieszkań z okresu międzywojennego, odtworzone z wielką dbałością i kunsztem.

Na koniec zapraszamy na zwiedzanie Płocka kocim szlakiem. Wędrując uliczkami, warto rozglądać się za kolorowymi nalepkami autorstwa płockich artystów streetartowych. Są wszędzie – na budynkach, schodach i jako wlepki na słupach. Tak naprawdę nikt nie wie, ile ich jest.

Warszawa – w sercu Mazowsza

Na lepsze poznanie Warszawy dwa dni weekendu na pewno nie będą wystarczające. Stolica Mazowsza i Polski zachwyca zabytkami, świetną kuchnią – także w odsłonie wege – i gościnnością. Poza stałymi punktami programu wizyty w stolicy, czyli spacerem Traktem Królewskim i brukowanymi uliczkami Starego Miasta czy wjazdem na taras Pałacu Kultury i Nauki, warto rozejrzeć się za miejscami mniej oczywistymi. Latem może być to Multimedialny Park Fontann, w którym w piątkowe i sobotnie wieczory odbywają się pokazy światła, dźwięku i wody. Z kolei zimą podobnych doznań dostarcza wizyta w Królewskim Ogrodzie Światła przy pałacu w Wilanowie. Tę królewską rezydencję Jana III Sobieskiego warto zresztą odwiedzić o każdej porze roku.

My skupimy się jednak na muzeach i miejscach, które dzięki rewitalizacji przywracają ducha starej Warszawy. Zachęcamy więc do odwiedzenia Muzeum Łazienki Królewskie – przepiękny park rozciągający się wokół klasycystycznego Pałacu na Wyspie to stały punkt spacerów warszawian i warszawianek. Między drzewami biegają wiewiórki, a alejkami przechadzają się pawie. W każdą niedzielę od maja do września pod pomnikiem Chopina wybitni pianiści koncertują na żywo w ramach słynnych recitali chopinowskich.

Nowością jest Fabryka Czekolady E. Wedel – miejsce, gdzie o czekoladzie można posłuchać, ale też jej popróbować. To raj dla dzieci, a dla zmęczonych dorosłych – świetny punkt na odpoczynek na tarasie widokowym na szóstym piętrze – z przepięknym widokiem na Park Skaryszewski i prawobrzeżną Warszawę.

Warto też znaleźć czas na wizytę w Fabryce Norblina – najbardziej rozrywkowym miejscu Warszawy, pełnym kawiarenek, restauracji, ale też z kinem i muzeum upamiętniającym historię jednego z największych przedsiębiorstw przemysłowych dawnego Królestwa Polskiego. Po drugiej stronie Wisły podobny charakter przedwojennej Warszawy oddaje Centrum Praskie Koneser, miejsce tętniące życiem, pełne wydarzeń, rodzinnych atrakcji, muzeów i wyjątkowych restauracji na klimatycznej Pradze.

Więcej inspiracji na krótkie wypady do stolicy (i nie tylko) znajdziemy na stronie https://mazowsze.travel/ oraz w przewodnikach dostępnych na stronie MROT: www.mrot.pl

Artykuł sponsorowany