Pałac Czartoryskich – skarb Puław
Puławy liczą prawie pięćdziesiąt tysięcy mieszkańców. Zdawać być się mogło, że większość miasta to blokowiska. Nic bardziej mylnego. Tereny zielone zajmują znaczną część Puław, a pałac Czartoryskich i okalający park zaskakuje turystów pięknem.
Wielu z nich tylko przejeżdża przez obok pałacowych bram, spiesząc do pobliskiego Kazimierza. A szkoda! Zwiedzenie pałacu i spacer po parku to chwila spokoju i ciszy przed wtopienie się w tłum na kazimierskim rynku czy nadwiślańskim bulwarze.
Początki pałacu w Puławach to druga połowa XVII wieku. W 1706 r. zniszczyły go wojska szwedzkie. Za sprawą Augusta Czartoryskiego i jego żony Zofii Sieniawskiej zostaje odbudowany. W ramach prac zadbano o najbliższe otoczenie obiektu m.in. obsadzono rzędami drzew istniejącą do dziś drogę dojazdową. Najlepszy dla pałacu, jak i dla całych Puław, okres wiąże się z Izabelą i Adamem Kazimierzem Czartoryskimi. Do dziś ich ducha czuć w tym nadwiślańskim mieście. O Izabeli mówi się jako o „pani na Puławach”, a jej mąż jest patronem I Liceum Ogólnokształcącego.
Po przeprowadzce do Puław w 1785 r. Czartoryscy tworzą w pałacu ośrodek myśli oświeceniowej.
Bywają tam wybitni malarze, pisarze, architekci muzycy i działacze oświeceniowy tacy jak Julian Ursyn Niemcewicz czy Franciszek Kniaźnin. Wystawiane są sztuki amatorskie. Księżna Izabela nazywa Puławy „Atenami Polski”. Angażuje się również w działania na rzecz społeczności niewielkich Puław. Wspiera powstanie szkół elementarnych i finansuje wykształcenie młodych talentów takich jak Christian Piotr Aignera, syn puławskiego stolarza, później znany architekt.
W odwecie za patriotyczną aktywność Czartoryskich Rosjanie plądrują pałac w 1794 r. w akcie zemsty. Widok zrujnowanego majątku początkowo załamał księżną Izabelę, ale już dwa lata później rozpoczęła jego odbudowę. Na otaczających pałac 30 hektarach tworzy romantyczny park krajobrazowy pełen nowych budowli. Do dzisiaj podziwiać można zbudowane wówczas Domek Gotycki czy Świątynię Sybilli.
Ten ostatni obiekt stanowiący imitację antycznej świątyni, wzniesiony został na skarpie wiślanej. Prowadzą do niego szerokie schody, strzeżone przez kamienne lwy. Nad drzwiami wejściowymi dostrzec można napis „Przeszłość-Przyszłość”. Księżna Izabela tworzy w Świątyni pierwsze na ziemiach polskich muzeum narodowe. Gromadzi w nim pamiątki rodzinne i pamiątki po wielkich Polakach, w tym dwa miecze krzyżackie z bitwy pod Grunwaldem. Nie brakuje również eksponatów z różnych zakątków Europy. W Puławach znalazł się m.in. pamiątki po Ryszardzie Lwie Serce, Ludwiku XVI czy Napoleonie. Z czasem kolejne zbiory zostają umieszczone w specjalnie zbudowanym w tym celu Domku Gotyckiego.
W dolnej części parku Czartoryscy wznoszą pałac Marynki w stylu klasycystycznym.
Powstał według projektu Piotra Aignera. Uwagę przykuwają zdobiące fasadę kolumny i pilastry w stylu korynckim, a na architrawie znajdziemy cytat z Horacego „Ten zakątek najbardziej ze wszystkich się do mnie uśmiecha”.
Dziś puławskie zabytki zgromadzone w nadwiślańskiej części miasta pozostają w cieniu niewielkiego Kazimierza Dolnego. Obie miejscowości dzieli zaledwie 12 kilometrów. Znaczną część tej drogi można pokonać jadąc malowniczą ścieżką rowerową wzdłuż wałów przeciwpowodziowych. Na wzgórzach przeciwległych Wiśle znajduje się sieć wąwozów lessowych, która ciągnie się od miejscowości Bochotnica do granic Puław.
Artykuł powstał we współpracy z Fundacją XX. Czartoryskich.
POWIĄZANE WPISY
29 kwietnia 2024
Koreańska agencja PR otwiera drzwi na polskim rynku
Przedstawicielstwo Koreańskiej Narodowej Organizacji Turystycznej w Europie Wschodniej…
0 Komentarzy1 Minuty
26 kwietnia 2024
Polski urzędnik promuje turystykę – przejechał 280 km rowerem z Berlina do Poznania
Co robi urzędnik? Odruchowa odpowiedź na to pytanie – choć nieco krzywdząca – brzmi…
0 Komentarzy5 Minuty
26 kwietnia 2024
Gdańsk dołącza do Przewodnika Michelin
Na mocy umowy podpisanej przez Polską Organizację Turystyczną ze słynnym Przewodnikiem…
0 Komentarzy2 Minuty
25 kwietnia 2024
Rankomat.pl: szykuje się rekordowa majówka pod względem wyjazdów za granicę. Najchętniej wybieramy Włochy i Hiszpanię
Majówka w 2024 roku ma być rekordowa pod względem zagranicznych wyjazdów – z Polski…
0 Komentarzy6 Minuty
25 kwietnia 2024
Pierwsza Noc Muzeów w Sopocie już 18 maja
18 maja odbędzie się pierwsza Noc Muzeów w Sopocie. Sopocka Organizacja Turystyczna, we…
0 Komentarzy1 Minuty
25 kwietnia 2024
POT: na majówkę w tym roku wyjedzie czterech na dziesięciu Polaków
Podobnie jak w ubiegłym roku, w pierwszej połowie kwietnia zapytano mieszkańców Polski o…
0 Komentarzy6 Minuty
22 kwietnia 2024
Powstał Polski Klaster Enoturystyczny. Rośnie popularność polskich winnic
Razem z rosnącą liczbą polskich winnic, rozwija się u nas także enoturystyka. W kraju…
0 Komentarzy3 Minuty
22 kwietnia 2024
Inauguracja sezonu letniego na Dolnym Śląsku już 27–28 kwietnia
Oficjalnie letni sezon turystyczny rozpocznie się na Dolnym Śląsku 27–28 kwietnia na…
0 Komentarzy6 Minuty
19 kwietnia 2024
Ryanair wprowadza 24-godzinną wyprzedaż. Loty od 12 euro
Ryanair uruchomił dziś (19 kwietnia) największą 24-godzinną wyprzedaż błyskawiczną w tym…
0 Komentarzy1 Minuty